سندی دال بر پیشنهاد آتاترک به احمد شاه برای بقای سلسله قاجار

 براساس سندی که ملاحظه می فرمایید غازی مصطفی کمال پاشا (آتاتورک)، رهبر فقید تورکیه، با گسیل وزیر امور خارجه این کشور به پاریس، رسما به احمد شاه قاجار اطلاع داده است که دولت آنکارا جهت بقای حکومت تورکان قاجار بر ممالک محروسه ، اماده هر گونه همکاری با پادشاه جوان قاجار است.

مطابق این سند حتی وزیر امور خارجه وقت تورکیه، از قول آتاتورک، به احمد شاه پیشنهاد می کند که جهت دفع فتنه پهلوی، به سرعت راهی آنکارا شده و در معیت قشون تورک وارد طهران شود.

این سند در سال ۱۹۴۲ از قول سفیر کبیر ایران در آنکارا پس از ملاقات و گفتگوی دوستانه با توفیق رشدی بیگ وزیر وقت امور خارجه تورکیه تنظیم و جهت اطلاع دولت وقت تهران به دربار پهلوی دوم فرستاده شده است.

با توجه به اینکه سفیر کبیر وقت ایران در آنکارا از جانب رژیم آریا گرای تهران به این سمت منصوب شده لذا به نظر می رسد که وی کوشیده تا با تحریف نوع پاسخ احمد شاه به این پیشنهاد، مانع از تلقی خواننده از وجود الفت و انسیت میان ملت تورک آزربایجان و تورکیه گردد هرچند که به احتمال ۹۹% این گفته‌ها تحریف شده و با جملات  آنتی تورک و تبلیغات ایران گرایی همراه بوده اما  همین سخن تحریف گونه و روایت غیر منطقی از احمد  شاه  مهر تایدی است از دهان خود پان ایرانیست‌ها  بردرست بودن واقعه  و  بر حمایت آتاتورک از تورک‌های آزربایجان و دولتمداری آنها :

 توفیق رشدی بیک وزیر امور خارجه ترکیه که مدت‌ها در زمان آتاتورک این سمت را داشت با من در ژنو از در دوستی‌ در آمد و آدم خون گرم و خوبی‌ بود.چندین سال در ژنو با هم در جامعه ملل هم کاری داشتیم (۱۹۳۲)، پس از آنکه من به سمت سفارت کبری ایران در آنکارا میان شدم چندین (۱۹۴۲) سال از این آشنایی‌ یا دوستی‌ گذشته بود. در آنوقت کاری نداشت و آتاتورک هم نبود، روزی به سفارت آمد و در بین صحبت گفتگو از زمان وزارت امور خردجه عوو و مناسبت او با احمد شاه و پیغام آتاتورک به شاه  ممالک محروسه قاجار در میان آمد.
 نامبرده گفت آتاتورک نظر به اینکه سلسله قاجاریه از ملت تورک بودند خیلی‌ مایل بود که احمد شاه کارش خراب نشود و در سلطنت مستقر باشند. آنوقت احمد شاه در فرنگستان بود، به او پیغام دادم که بروم و با احمد شاه ملاقات کنم و از او بخواهم که زودتر تا کار خراب نشده به ایران مراجعت کند – من پاریس رفتم و به احمد شاه که آنوقت در نیس بود تلگرف کردم که از طرف آتاتورک پیغام فوری دارم. احمد جواب داد که من چند روز دیگر به لوسنن میروم و منتظر هستم که در آنجا شما را ملاقات کنم.
من در روز میان به لوسنن رفتم و در لوسنن پلک که احمد شاه در آنجا منزل داشت رفتم و مرا در روز موئد پذیرفت، آقایان ارفع‌اول‌دلله، و عمو کهن وزیر مختار قاجار در پاریس حضور داشتند، و مذاکرات ما شروع شد – تمام مذاکرات به زبان تورکی‌ بود چون هر شش نفر مثل یک نفر ترک، ترکی‌ صحبت میکردند – گفتم آتاتورک به شما سلام میرسانند و خیلی‌ آرزو دارد که هرچه زودتر اعلیحضرت به طهران مراجعت فرمایند چون تصوّر می‌کند اقامت فوق‌العاده اعلیحضرت در فرنگستان و اوضاعی که امروز در آنجا پیش آماده ممکن است باعث زحمت زیاد بشود.
احمد شاه جواب داد خودم خیال دارم به همین زودی مراجعت کنم- گفتم آتاتورک مایل است اعلیحضرت از راه آنکارا به ایران مراجعت فرمایند – گفت بسیار خوب. در این موقع که صحبت به اینجا رسیده بود اضافه کردم آتاتورک حاضر است یک کرپس   قشون همراه اعلیحضرت بکند که در رکاب اعلیحضرت به طهران بیایند و مخالفین سلطنت را از کار دور بکنند و پس از آنکه وضع به حال عادی برگشت آنوقت اعلیحضرت قشونی را که در رکاب آمده‌اند مرخص فرمایند. احمد شاه جواب ردّ داد.فورا گفتگو را خاتمه دادم و از اتاق بیرون رفت.

ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺍﯾﻦ ﺳﻨﺪ ﺣﺘﯽ ﻭﺯﯾﺮ ﺍﻣﻮﺭ ﺧﺎﺭﺟﻪ ﻭﻗﺖ ﺗﻮﺭﮐﯿﻪ، ﺍﺯ ﻗﻮﻝ ﺁﺗﺎﺗﻮﺭﮎ، ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ

ﺗﻮﺭﮐﯽ، ﺑﻪ ﺍﺣﻤﺪ ﺷﺎﻩ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎﺩ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺟﻬﺖ ﺩﻓﻊ ﻓﺘﻨﻪ ﭘﻬﻠﻮﯼ، ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺭﺍﻫﯽ ﺁﻧﮑﺎﺭ ﺷﺪﻩﻭ ﺩﺭ ﻣﻌﯿﺖ ﻗﺸﻮﻥ ﺗﻮﺭﮎ ﻭﺍﺭﺩ ﻃﻬﺮﺍﻥ ﺷﻮﺩ  

  ﺍﻳﻦ ﺳﻨﺪ ﻗﺒﻼ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺍﻱ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﻩ ﺍﺣﻤﺪﺷﺎﻩ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﺩﺭ ﺳﺎﯾﺖ ﺳﺆﺯﻭﻣﻮﺯ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ  .